BATUM: ADAM OLACAK ŞEHİR | GENEL BİLGİLER
BATUM GEZİ NOTLARI
1. BÖLÜM: BATUM'LA İLGİLİ GENEL BİLGİLER:
Gürcistan’ın güneybatı kesimindeki Acara Özerk Cumhuriyeti’nin yönetim merkezi, Karadeniz’in incisi, son yıllarda yapılan yatırımlar ile tipik bir tasarım şehri olma yolunda ilerleyen, Avrupa kültüründen fazlasıyla etkilenmiş, gerek görülecek yerleri, gerek plajları, gerekse rahat ulaşımı ve vizesiz, pasaportsuz geçiş imkanı ile zahmetsiz bir yurtdışı deneyimi sunan kuzeydoğu sınır komşumuz, adam olacak şehir Batum.
NOT: Bu yazıda Batum şehri ile ilgili genel bilgiler yer almaktadır. Batum gezilecek yerler ile ilgili yazımız için buraya tıklayın...
VİZE DURUMLARI
Gürcistan Türk vatandaşlarına vize uygulamıyor. Hatta pasaporta bile ihtiyaç duymuyorsunuz, kimlikle ülkeye giriş yapılabiliyor. Ancak bu konuda dikkat edilmesi gereken bazı hususlar var, onları da aşağıda belirttik.
PARA BİRİMİ
Gürcistan’da para birimi olarak Lari (GEL) kullanılıyor. Bizim gittiğimiz dönemde 1 GEL yaklaşık olarak 1,5TL’ye denk geliyordu. Para bozdurmak için en ideal bölge sınır kapısının oradan minibüslerle gidebileceğiniz şehir merkezindeki Tbilisi Square (Tiflis Meydanı) civarında yer alan döviz büroları. Sınır çevresindeki döviz bürolarında kurlar pek makul değil. İsterseniz küçük bir miktar bozdurabilir, isterseniz şehir merkezine kadar bekleyebilirsiniz. Çünkü minibüsler Türk lirası da kabul ediyor. Ayrıca kurlara bakınca EUR ve USD bozdurmak bir miktar daha kârlı gibi geldi bize. Bu arada güncel kuru kontrol etmek için tıklayın…
NASIL GİDİLİR?
Sanıyoruz ülkemizden yurtdışına çıkmanın en ucuz ve zahmetsiz yolu Batum’a gitmek. İnternette Batum'a gidiş yöntemleri üzerine çokça yazılıp çizilmiş. Ancak o bölgede yaşayan bazı arkadaşlarımızın tavsiyesi ve bizim de deneyimimiz üzerine şu adımları izlemek en makul seçenek gibi görünüyor:
1- Uygun fiyatlı bir Trabzon uçak bileti bulup Trabzon Havaalanına gitmek.
2- Trabzon Havaalanında iner inmez HAVAŞ otobüslerine binerek 2 saat 15 dakikalık bir yolculukla Hopa’ya gitmek (fiyatı kişi başı 25TL).
3- Hopa’dan dolmuşlarla 15-20 dakikalık bir yolculukla Sarp sınır kapısına gitmek (akşam geç saatlerde dolmuş seferi olmadığı için taksi alternatifini kullanabilirsiniz, genelde daha fazla isteseler de 40TL karşılığında götürüyorlar, otostop da ayrı bir seçenek).
4- Türk sınırdan kimlik ya da pasaportunuzla çıkış yaptıktan sonra biraz yürüyerek Gürcistan sınırından giriş yapmak.
5- Gürcistan tarafında Sarpi’den minibüslerle şehir merkezine ya da nereye istiyorsanız gitmek (minibüs ücreti 1 GEL, Tiflis Meydanına kadar yolculuk yaklaşık 20 dakika sürüyor).
ÖNEMLİ DETAY:
Sınırdan pasaportla da kimlikle de geçiş yapılabiliyor ama her halükarda 15TL yurt dışı çıkış harcı ödüyorsunuz. Kimlikle giriş yapacaksanız kimliğinizin kaplamasının yıpranmamış, özellikle soğuk damgasının yerli yerinde olduğuna dikkat edin. Fotoğrafınız da çok eski olmasın. Aksi takdirde oralara kadar gidip geçiş yapamayabilirsiniz. Yeni çıkan çipli kimliklerden varsa herhangi bir sorun yaşamazsınız. Kimlikle girişte önce bir giriş çıkış formu alıyorsunuz ve yurtdışı çıkış pulu o forma yapıştırılıyor. O kağıt sizin pasaportunuzmuş gibi düşünün, dönüşte de onu ibraz ederek tekrar ülkeye giriş yapıyorsunuz. Yani önemli, kaybetmeyin. :) Biz daha önce yurtdışı çıkış harçlarımızı bankadan yatırıp dekontunu almıştık. Biraz olaylı da olsa pasaportumuz ile giriş yaptık (aşağıda detay verdik).
NE ZAMAN GİTMELİ?
Biz Batum ziyaretimizi 4-7 Ekim 2017 tarihlerinde gerçekleştirdik. Özellikle gidişimizi sezonun artık yavaş yavaş sona erdiği, ülkemizde okulların açık olduğu ve hafta içi bir güne denk getirdik. Çünkü yaz mevsimleri ve yoğun sezonda hafta sonları burada saatler süren kuyruklar, türlü hak ihlalleri, kavgalar, kısacası istenmeyecek bilumum olay yaşanıyormuş. Batum, Rize-Artvin kıyıları ile benzer iklim özellikleri taşıdığından yılın her dönemi yağış aldığı bi’ gerçek. Elbette iklim olarak yaz mevsimleri ziyaret için daha elverişlidir ama bizim şansımıza mıdır bilinmez, Ekim ayı başında güneşli, yazdan kalma bir hava ile karşıladı bizi Batum.
OLAYLI SINIR GEÇİŞİMİZ
Biz Hopa’ya ulaştığımızda saatler 20:40’ı gösterdiğinden sınıra giden dolmuşlar bitmişti (sorduk, soruşturduk, kimse kaçta bittiğini bilmiyor). :) HAVAŞ aracında tanıştığımız Laz Cemil isimli beyefendinin de Batum’a gideceğini öğrenince taksi ücretini bölüşerek Sarp’a kadar birlikte seyahat ettik (taksiciler otobüsten indiğiniz yerde pusuya yatmış, 50-60TL gibi rakamlar talep ediyor, “40TL’ye gider misin?” diye sorun, gitmezse biraz yürüyüp ilerideki taksi durağına gidin, orada götürüyorlar). :) Pasaport kontrol noktasında önümüzde yaklaşık 20 kişi (Ekim ayında, hafta içi ve akşam saatinde gittiğimiz için bu kadar sakindi) ve görev yapan iki pasaport polisi vardı. Kimlikle geçen pek çok kişinin işlemi kısa sürdü. Bazılarında soğuk damga görünmüyor diye problem oldu. Polis birimizi pasaporttaki fotoğrafa benzetemeyince biraz uğraştı (bilin bakalım kim?). "Burada saçınız normal, siz mavi saçlısınız!" (Türk polisi yerine Gürcü polisi olsa, “bizim ülkemizde teknoloji çok gelişti, saç boyama diye bi’ şey icat edildi” diyecektik ama zaten durumdan haberdardır diye ses etmedik). Uzun süre kuyrukta beklerken acayip acayip bakıp sıra bize geldiğinde “ben sizi fotoğraftaki şahısa pek benzetemedim Ulaş bey” gibi önceden planlanmış bir tavırla yaklaşınca dayanamayıp cevabı yapıştırdık. “Beyefendi bunun adı biyometrik fotoğraf! Göz bozukluğu, algı sorunları gibi insani hataları ortadan kaldırmak için uygulanıyor. Yukarıdaki kamerayla fotoğraf çekin, sistem biyometrik fotoğrafla karşılaştırsın, arkada da insanlar boşuna beklemesin. Az önce ortaokul fotoğraflı kimlikle geçen adam gördük, uğraştırmayın da geçelim artık.” deyince adamın bize olan sempatisi iyice arttı. :) Pis pis bakıp damgayı bastı ve pasaportu verdi. Pasaport polislerinin sizi sınırdan geçirmeme gibi bir hakları var. Ancak mutlaka geçerli bir sebebe dayanmak zorunda (tipinizi beğenmemek geçerli bir sebep olmuyor), diğer türlü en fazla bekletip canınızı sıkmaya çalışırlar. :) İçeride biraz yürüdükten sonra Gürcü polisi de bizimkine inat “saçlarınız çok güzel” diyerek uğurladı ve Türkiye saatiyle 21:20, yerel saatle 22:20’ta bizdeki Sarp’ın Gürcistan tarafındaki Sarpi’sine ayak bastık. :) Çıkar çıkmaz taksi şoförleri Türkçe olarak taciz etmeye başlıyorlar. Hatta kolumuzdan tutan, çantamızı çeken bile oldu. Neyse ki o saatte bile minibüs vardı ve binip kişi başı 1 GEL karşılığında Tiflis Meydanı’na ulaştık. Saat 22:40’ta indiğimiz yerin karşısında yan yana dizili onlarca döviz bürosundan birini seçip para bozdurma işini de hallettik.
NEREDE KALMALI?
Konaklamayı merkezi yerlerde yapmayı sevdiğimiz için şehrin en güzel yerlerinden Piazza Batumi’de yer alan Piazza Inn isimli otelde kaldık. Aynı meydanda yine Piazza'ya ait bir de dört yıldızlı otel mevcut ama kahvaltı servisi bile aynı yerde yapıldığı için yıldız yükseltmeye gerek duymadık. Aslında çok uygun fiyata konaklama alternatifleri bulunabilecek bir şehir Batum. Şehirde toplu taşıma çok konforlu olmasa da oldukça yaygın. Bu sebeple uzaklık pek problem olmuyor aslında. Otobüsler çok ucuz ve biletler otobüsün içinde satılıyor. Minibüsler nispeten daha pahalı ki o da yeni 1 GEL olmuş (eskiden daha da ucuzmuş), onun ücretini de inerken şoföre nakit ödüyorsunuz. Merkezin biraz dışında ev kiralama ya çok uygun fiyata farklı konaklama seçenekleri bulmak mümkün, haliyle ulaşım da çok sorun olmuyor. Bizim kaldığımız tesis küçük bir oda ve ortalamanın biraz üstünde bir kahvaltı ile beklentilerimizi karşıladı.
BAZI HATIRLATMALAR:
1- Gürcistan’da kamuya açık alanlarda ve toplu taşıma araçlarında alkol almak yasak. Yani marketten biramı alayım, Alsancak Kordon kafası ile çimlerde oturup içeyim derseniz 300 GEL ceza yiyebilirsiniz. :) Biz alıp sokakta içerek gezdik ve bu durumu son gün öğrendik. Neyse ki kötü bir tecrübe yaşamadık. Her köşe başında ceza kesmek için nöbet tutmuyorlar ama 300 GEL iyi para, bizce riske girmeye değmez.
2- Türkiye’deki gibi belli bir saatten sonra alkol satış yasağı bulunmuyor. Açık market bulursanız her saat alabiliyorsunuz (küçük marketler genellikle sabah 09:00’da açılıp gece 23:00-00:00 civarında kapatıyor).
3- Çeşme suları içilebiliyor.
4- Prizler ve elektrik aynı bizdeki gibi, bir sıkıntı yaşamazsınız.
5- Gürcistan’da kamuya açık alanlarda sigara içilebiliyor ancak izmariti yere atar ya da herhangi bir yere çöpünüzü bırakırsanız 120 GEL cezası var.
6- Çok iyi İngilizce konuşmuyorlar. Kendi dilleri dışında genel olarak Rusça biliyorlar.
7- Araçların yaya geçidine pek saygı gösterdikleri söylenemez. Genellikle ticari araçlar yayalara karşı daha saygılı. Avrupa’daki gibi yola adım attım, araçlar durur diye düşünmeyin. :)
8- Batum ve Acara Özerk Cumhuriyeti’ndeki tüm plajlar halka açık. Eğer isterseniz ortalama şezlong ücreti 3 GEL, şemsiye ücreti ise 1 GEL civarında.
9- Hava zaman zaman yağmurlu olmadığı için önleminizi almanızda fayda var. :)
AKTİVİTELER:
Batum’daki en popüler aktivitelerin başında Alfabe Kulesi’ne çıkmak, Argo Teleferiği ve panoramik dönme dolaba binmek, Dolphinarium’da yunuslarla yüzmek geliyor.
Ayrıca Argo Teleferiği ile Ali ve Nino Anıtı arasında kalan sahilde pek çok kiralık tekne ve tur alternatifi bulunuyor. Bi’ sürat teknesi kiralayabilir, hatta son dönemde Batum’da oldukça popüler olan delta kanat ile deniz üzerinde özgürce uçabilirsiniz. İsterseniz yaz mevsiminde Flyboard bile yapabilirsiniz.
BatumVelo bisikletlerinden ya da tek ve çift kişilik seçenekleri bulunan elektrikli motosikletlerden kiralayarak Batum Bulvarı ve sahilini turlayabilirsiniz. 6 Mayıs Parkı içindeki Nurigeli Gölünde de deniz bisikleti kiralayabilirsiniz.
Ayrıca bizim hiç merakımız olmasa da Batum'da casino kültürünün epey yaygın olduğunu belirtelim.
ALIVŞVERİŞ:
Pek alışveriş düşkünü insanlar değiliz ancak süpermarket sevdiğimiz bi’ gerçek. Batum’da bu ihtiyacınızı giderebileceğiniz yer ise Goodwill. Hem Argo Teleferiği tarafında, hem de şehrin batısında Ardahan Gölü yakınlarında birer tane var. Süpermarket fiyatları yerel ürünler için çok ucuz, ithal ürünler içinse Türkiye’dekinden pahalı geldi bize. Şarap alışverişinizi buradan yapabilirsiniz, duty free ile karşılaştırdık, daha ucuz. :)
YEME İÇME MESELELERİ:
Arkadaşlar Gürcistan’ın da kendine has bi’ yemek kültürü var tabii ki. Ancak en meşhur yemekleri Khachapuri (Haçapuri) üzerine yumurta kırılmış peynirli pide olunca mutfak kültürlerinin bizden çok geçer not aldığı söylenemez. Tabii birimiz ayı eti dahil ne bulursa yer durumdayken diğerimiz vejetaryen olunca bizim için seçenekler daha da azalıyor.
Mengerlian usulü yapılan Haçapuri ise yuvarlak ve kapalı pide gibi oluyor, dilimlenerek servis ediliyor. Bize diğerinden biraz daha yakın geldi.
Bir diğer ünlü yiyecekleri ise Khinkali (Hinkali ya da Hıngel) adı verilen Gürcü Mantısı. Biz en çok bunu sevdik. Mantıdan farkı çok daha büyük olması. Hatta bizim mantıdan çok Rus mutfağının pelmenisine daha yakın. Bohça gibi büyük parçalar halinde servis ediliyor. Bir kişi 5 parça hinkali ile rahatlıkla doyabilir.
Bi’ de bizdeki su böreğinin tıpkısının aynısı Achma var.
Ancak cafe, restoran konusunda biraz fakir bulduk Batum’u. Her zevke hitap eden yerler bulmak biraz zor. Genel olarak Kutaisi sokağı boyunca sıralanan restoranların veya Orta Cami tarafında Türk restoranlarının bulunduğu bölgedeyseniz sıkıntı yok. Ancak diğer kısımlarda yemek yiyecek yer bulmak biraz zor. Bulsanız da genelde tek tük olduğu için "menülerine bakayım, hangisini beğenirsem oraya oturayım" gibi bi’ seçeneğiniz olmuyor.
 |
| Mc Donald's Batumi |
Fastfood severler için Ardahan Gölü yakınlarında McDonald’s ve Subway var. Yemek için olmasa bile McDonald’s binasının tasarımını görmek için o tarafa gittiğinizde uğramanızı tavsiye ederiz.
 |
| Kindzmarauli Red Semi-Sweet Georgian Wine |
Gürcü biralarına fazlasıyla şans verdik ama hiç birini sevemedik. Ancak şarap konusunda başarılı oldukları bi’ gerçek. Bizim tavsiyemiz Kindzmarauli yarı tatlı kırmızı şarap. Goodwill süpermarketlerinde uygun fiyata bulabilirsiniz.
Tavsiye edebileceğimiz 4 tane mekan var:
 |
| Coffeetopia Batumi |
Bunlardan ilki “Batum’da iyi kahve içemeyecek miyiz?” diye kara kara düşünürken tesadüfen bulduğumuz, milli gururumuz Coffeetopia. :) Biz isim benzerliği sandık önce ama buraya da şube açmışlar. Kahveleri bildiğimiz Coffeetopia kahvesi, gayet başarılı. Hatta Altan adında çok hoş sohbet bi’ arkadaş çalışıyor burada. Tam hesabı öderken birbirimizin Türk olduğunu fark ettik ve bunun üzerine yarım saat de kahve ve Batum muhabbeti yaptık. Neptün Çeşmesi’ne yakın, 6 Konstantine Gamsakhurdia St adresinde. Her gün sabah 08:00, gece 01:00 arası açık. Eğer yanlış hatırlamıyorsak bi’ cappuccino 6 GEL. Batum Bulvarı civarındaki büfelerde satılan kahveler bile 4 GEL olunca fiyatı oldukça normal.
 |
| Dona |
Diğer tavsiye edeceğimiz mekan tatlıya bakış açımızı değiştiren Dona. Her gün onlarca taze pasta ve tatlı çeşidi çıkarıyorlar. Kasanın önünde sürekli kuyruk, müthiş bi’ sirkülasyon, sürekli taze tatlı... İçeride 4 tane masa var. Tatlının yanında kahve de bulabileceğiniz bi' mekan. Açıkçası biz her fırsat bulduğumuzda buraya uğradık. Aynısı İzmir’de olsa her gün gideriz. Batum’a gidip Ali ve Nino Anıtı’nı görmemeyi kabul ederiz ama Dona’dan tatlı yememeyi asla. :) Adresi 121 Parnavaz Mepe St. Her gün sabah 09:00, akşam 23:00 saatleri arasında açık. Tatlı ve dilim pastalar 1 GEL ile 4 GEL arası değişiyor. Cappuccino da 3,5 GEL (biz devamlı müşteri olunca ikinci seferden sonra 3 GEL almaya başladılar). :)
 |
| Hinkali / HB Batumi |
İyi bir bira içeyim ve şu Gürcü mantısından bi’ deneyeyim derseniz Hofbräu (HB) München doğru tercih. Burada Hinkali tane ile satılıyor. Örneğin standart kıymalı olanın tanesi 0,7 GEL, mantarlı olanın tanesi 0,8 GEL. Biz beşer tane aldık, ikisine toplam 7,5 GEL ödedik. Özellikle mantarlısına bayıldık! Adresi 8 Kutaisi St. Her gün sabah 09:00, gece 01:00 saatleri arasında açık.
Son olarak “Türk yemeğinden vazgeçemem, pilav üstü kuru olmadan yaşayamam” diyorsanız sizi Orta Cami bölgesindeki Türk restoranlarına alalım. Et ucuz olduğu için %95 etli yemek menüsüne sahip buralar. Biz orada kozmetik mağazası olan bir vatandaşımızdan aldığımız tavsiye üzerine tercihimizi Deniz Restoran’dan yana kullandık. İlk olarak Batum’a geldiğimizde akşam hava serindi, bi’ çorba içip otele öyle geçmiştik. Sonra bi’ akşam yemeğini daha burada yedik. Restoran 24 saat açık. Genel olarak 10-12 çeşit yemek var. Çorbalar 5 GEL, az çorba 3 GEL (Türk lokantası olur da az çorba olmaz mı?) ve yemekler 10 GEL. Adresi 33 Kutaisi St.
EVE DÖNÜŞ :)
Maalesef her gidişin bir dönüşü oluyor. Bizce Batum’u gezmek için 2 gün ayırmanız yeter. Ancak “ben köşe bucak gezerim, en iyi ben gezerim, tüm müzelere girerim, plajdan asla geri kalmam” diyorsanız da siz bilirsiniz. :)
Dönüş için yapılacak ilk şey yine Tiflis Meydanı’ndan üzerinde Sarpi yazan dolmuşlara binerek kişi başı 1 GEL karşılığında 20-25 dk içinde Sarp sınır kapısına gitmek.
Gürcistan’dan çıkarken yüzünüze bile bakmadan damgayı basıp gönderiyor sizi Gürcü polisi.
Çıkar çıkmaz Gürcü Duty Free mağazasını göreceksiniz. Sigaranın burada çok ucuz olduğunu belirtelim. Bi’ karton Gauloises €9. Yalnız bazı sigara kaliteleri oldukça düşükmüş, bizim aldığımız EU üretimi olduğu için bi’ sıkıntı olmadı. Adını daha önce duymadığımız bi’ votka vardı ve fiyatı €3’ydu (evde mi yaptınız arkadaş?). :) Biz daha önceden bildiğimiz 1lt Jelzin votkayı €4’ya aldık. Bi’ yerlerde Gürcistan’da Duty Free alışverişi yapmak için en az 3 gün kalmak gerektiğine dair bi’ şeyler okumuştuk. Sorduk, “yok öyle bi’ şey dediler”. Kişi başı birer litre içki, ikişer karton sigara aldık, kimse bi’ şey demedi.
Oradan çıkıp Türkiye girişine doğru yaklaştığınızda Türk Duty Free mağazası da var. İşin aslı onun fiyatlarına bakmadığımız için karşılaştırma şansımız olmadı.
Bizim pasaport kontrolde biraz kuyruk vardı dönerken. Bi’ 10 dakika bekledik. Damga basıldıktan sonra hooop yine Artvin’e bağlı Sarp’tasınız. :) Çıkar çıkmaz sağ tarafta taksiler ve Hopa’ya giden minibüsler var.
Dönüş biletimizi Trabzon’dan aldığımız için direkt oraya gitmemiz daha mantıklıydı.
Minibüsleri biraz geçince ileride cami var. Caminin az ilerisinde ise Prenskale firmasının Trabzon'a kadar giden otobüsü duruyor. Saatte bir hareket eden otobüsün kişi başı ücreti 35TL. Aralarda durduğu için Trabzon’a gitmesi yaklaşık 3,5 saat sürüyor.
ELVEDA BATUM:
Elimizden geldiğince gezip keşfetmeye çalıştığımız Batum genel itibariyle bizde olumlu izlenimler bıraktı. Bu dönemde şehre büyük yatırımlar yapılıyor ve tıpkı Makedonya’daki Üsküp gibi bu projelerle daha fazla turist çekmeyi hedefliyorlar. Ancak gerçek Gürcü kültürünü tam anlamı ile yansıtan bir şehir değil burası. Eğer istediğiniz buysa doğru adres Tiflis gibi görünüyor.
Sonuç olarak vizesiz, pasaportsuz gidebilme imkanı, yurtiçi uçak bileti ve akabinde bi’ otobüs seyahati ile ulaşılabiliyor olması, zahmetsiz ve ucuz bir tatil alternatifi sunması Batum'u tatil planı yaparken göz ardı edilmemesi gereken bir şehir haline getiriyor.
__________
Tatil Delileri
Yorumlar
Yorum Gönder